Là nhân vật trong tiểu thuyết Ỷ Thiên Đồ Long Ký của nhà văn Kim Dung
Tên gọi, Ngoại hiệu[]
- Họ Tạ tên Tốn, tự Thoái Tư. Cái tên mà khi mới nghe qua ai cũng cảm thấy nho nhã.
- Ngoại hiệu : Kim Mao Sư Vương ( Vua Sư Tử Tóc Vàng)
Thân thế, quan hệ[]
- Tạ Tốn vốn là người văn nhã, học nghệ của Hỗn Nguyên Tích Lịch Thủ Thành Côn, là đệ tử đắc ý của lão.
- Đã lấy vợ, có một đứa con trai tên là Tạ Vô Kỵ
- Gia nhập Minh Giáo, là một trong Tứ Đại Hộ Giáo Pháp Vương, chỉ đứng dưới Giáo Chủ và Quang Minh nhị sứ giả.
- Kết nghĩa Kim Lan với Trương Thúy Sơn phái Võ Đang, nhận con trai Trương Thúy Sơn và Ân Tố Tố là Trương Vô Kỵ làm con nuôi, cái tên Vô Kỵ là chính do ông đặt (Ban đầu thằng bé gọi là Tạ Vô Kỵ).
- Có mối quan hệ hết sức khăng khít với Tử Sam Long Vương Đại Ỷ Ty, ông cùng với Dương Đính Thiên giáo chủ Minh Giáo là một trong số ít người ủng hộ giúp đỡ Đại Ỷ Ty khi bà muốn lấy Hàn Thiên Diệp.
- Tạ Tốn được Dương Đính Thiên di mệnh cho giữ chức phó giáo chủ, tạm thời điều hành Minh Giáo. Tuy nhiên di mệnh này không được giáo chúng Minh Giáo thi hành vì nó không đến được với giáo chúng.
Cuộc đời và những biến cố[]
- Học nghệ của Thành Côn, hai thầy trò tâm đầu ý hợp, rất là đắc ý. Tuy nhiên Thành Côn lại có mối thù cướp "vợ" không đội trời chung với giáo chủ Minh Giáo Dương Đính Thiên. Tạ Tốn sau đó gia nhập Minh Giáo và được trọng dụng. Sau một lần tương ngộ Tạ Tốn ngỏ ý mời sư phụ gia nhập Minh Giáo. Thành Côn khi đó nảy ra ý định dùng Tạ Tốn trong kế hoạch hủy hoại Minh Giáo của mình. Sau vụ đấy, Thành Côn giả say hãm hiếp vợ Tạ Tốn, giết chết cả nhà ông, đứa con trai nhỏ cũng không thoát nạn. Sau đó lão bỏ trốn, ép Tạ Tốn vào một trường oan nghiệt. Tạ Tốn giết hại không biết bao nhiêu nhân sĩ võ lâm với mục đích ép Thành Côn lộ diện, trong đó có Không Kiến thần tăng của phái Thiếu Lâm. Ông trở thành tên sát thủ khát máu kết oán với cả võ lâm. Bao ân oán, cừu hận đều trút lên đầu ông và Minh Giáo của ông trong khi Thành Côn vẫn bặt vô âm tín.
- Trên Vương Bàn Sơn đảo, ông một mình trấn áp quần hùng, chiếm được Đồ Long đao, những mong tìm ra bí mật hiệu triệu võ lâm, báo thù rửa hận. Nhưng cũng vì thanh đao này mà Tạ Tốn bị mù 2 mắt, lưu lạc nơi đảo hoang cùng Trương Thúy Sơn và Ân Tố Tố. Quả thật câu "Tái ông thất mã" không ngoài số phận Tạ Tốn, trong cái rủi lại có cái may, ông nhận được đứa con nuôi Trương Vô Kỵ, hết sức yêu thương chăm lo cho nó.
- Tiễn biệt gia đình Trương Thúy Sơn, Tạ Tốn một mình ở lại hải đảo, những tưởng số phận sẽ an bài để ông cùng với cây Đồ Long đao nằm lại nơi xa xôi ấy. Thế nhưng những tham vọng và mưu toan của võ lâm đã đưa ông gặp lại đứa con nuôi Vô Kỵ ngày nào, để rồi trở về Trung thổ và bị bắt lên Thiếu Lâm tự.
- Bị giam cầm trong hầm tối trên Thiếu Lâm, ngày ngày được nghe 3 vị lão tăng đọc kinh thuần hóa, Tạ Tốn đã giác ngộ, sau khi tự tay hóa giải mọi ân cừu với sư phụ, ông xuống tóc đi tu, pháp hiệu vẫn là Tạ Tốn.
Đôi điều nhận định[]
- Số phận Tạ Tốn là một tấm bi kịch lắt léo mà Kim Dung đã tạo nên, chân dung ông là bức vẽ một kẻ khát máu nhưng người đọc yêu nhiều hơn là hận. Hình ảnh lúc bình thời của ông đẹp bao nhiêu thì những hành động trong lúc điên cuồng lại khiến người ta phát hoảng. Nhưng xuyên suốt tác phẩm, có thể nhận thấy một điều nổi trội trong nội tâm cũng như tính cách của Tạ Tốn đó là tình yêu thương mà ông dành cho con trai ông cũng như Trương Vô Kỵ sau này. Chính đây là điểm nhấn để lại trong lòng người đọc về ông, về Tạ Tốn.
- Tạ Tốn là nhân vật khiến cho nhiều người bị ảnh hưởng lây nhất trong các tác phẩm của Kim Dung. Có thể kể đến : Cả nhà ông vì ông mà chết oan, Không Kiến thần tăng vì ông mà bỏ mạng, Trương Thúy Sơn, Ân Tố Tố vì ông mà phải tự tử trên núi Võ Đang ( phần nào là như vậy), Trương Vô Kỵ vì ông mà chịu trăm cay ngàn đắng một thời niên thiếu, Ân Thiên Chính vì ông mà hao tâm khổ lực, quá sức mà qua đời trên núi Thiếu Lâm. Kim Dung đã khéo léo khi cho ông một cái kết khá nhẹ nhàng và êm thấm : giác ngộ và hướng phật. Âu cũng xứng đáng với số phận bi hùng và éo le của ông.